تحلیل اتاق بازرگانی ایران از وضعیت اقتصادی مردم

هزینه یك خانواده چهار نفره چه قدر است؟

هزینه یك خانواده چهار نفره چه قدر است؟

به گزارش سیمان اتاق بازرگانی ایران در تحلیلی از وضعیت اقتصادی کشور در طول دهه های گذشته می گوید شعارهای مردم گرایانه و پوپولیستی بلای جان معیشت و رفاه شده است.


به گزارش سیمان به نقل از ایسنا، با نزدیک شدن به سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، همچنان یکی از اصلی ترین دغدغه های مردم در انتخاب گزینه های موجود، مسائل اقتصادی و برنامه هایی است که این افراد در جهت بهبود وضعیت اقتصاد و کاهش نگرانی های معیشتی به مردم عرضه می کنند و اتاق بازرگانی می گوید که مردم باید از شعارهای پوپولیستی که هیچ درک دقیقی از شرایط اقتصادی کشور ندارد بپرهیزند.
بر مبنای آمارهای عرضه شده از جانب مرکز پژوهش های این اتاق، با تحریم های پی در پی در دهه ۹۰ و وجود اشکالات ساختاری نظیر وابستگی به نفت، شیوه تولید رانتی و... اقتصاد ایران با رشدهای منفی روبرو شد و پیامد این وضعیت به شکل کاهش قدرت خرید مردم و افت توان مصرفی آنها ظاهر شد. مردم ایران احساس می کنند که رفاه آنها کاهش یافته است.
این مرکز تصریح کرده: بخش بزرگی از رفاه مردم از نسبت درآمد و قیمت ها مشخص می شود. هر چه قیمت ها بالاتر باشد رفاه کمتر و هرچه درآمد بیشتر باشد رفاه بیشتر خواهد بود. از آنجائیکه افزایش درآمد کار دشواری است و نیازمند اصلاح ساختار اقتصادی می باشد، سیاستمداران گزینه راحتتر را دنبال کرده اند و آن این که تلاش کنند تا قیمت ها را سرکوب کنند تا رفاه عمومی با افت کمتری روبرو شود. همان گونه که خواهیم دید این کار به علت وجود و استمرار علل تورم نه تنها در بین مدت شدنی نیست بلکه آثار سوئی بر اقتصاد برجا می گذارد. بنابراین یک مطالبه عمومی درست باید این باشد که به جای کنترل قیمت، نظام حکمرانی باید ساختار اقتصاد را به نحوی اصلاح نماید که رشد اقتصادی اتفاق افتد و درآمد مردم بالا رود.
بررسی وضعیت شاخص رفاه در طول سه دهه گذشته نشان داده است که وضعیت رفاه جامعه ایران همواره کاهش یافته و پایین تر آمده است. هرچه شاخص رفاه بالاتر باشد، خانواده ها از سطح رفاه پایین تری برخوردار می باشند. برای مثال میانگین شاخص رفاه در دولت نهم ۲۲.۹ بوده که در دولت دهم به ۲۷.۱ رسیده است. پس از روی کار آمدن دولت یازدهم اما این شاخص باردیگر آغاز به کم شدن کرد تا جایی که در نهایت میانگین این شاخص در دولت یازدهم به ۲۵.۷ رسید تا وضعیت رفاه خانوار اندکی بهبود پیدا کند. میانگین این شاخص در دولت پنجم - سازندگی- ۳۴.۷ بود که بالاترین رقم در تمامی این سال ها (از ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸ ) به حساب می آید. خانوارها کمترین این شاخص را در سال ۱۳۸۶ تجربه کردند که رقم آن به ۲۲.۴ رسیده است یعنی بیشترین رفاه خانواده ایرانی در سه دهه اخیر در ارتباط با سال ۱۳۸۶ بوده است.
در چنین شرایطی نگرانی فعالان اقتصادی و کارشناسان این است که صرف عرضه وعده های معیشتی و پوپولیستی به جذب رای برای نامزدها منجر شود. اتاق بازرگانی گفته که میزان افزایش هزینه خوراکی ها پارسال ۷۰ درصد بوده و هزینه اساسی زندگی یک خانوار چهار نفره در ماه به شش میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسیده است. البته تاکید بر هزینه اساسی است و با اضافه شدن دیگر هزینه ها، بودجه ماهانه خانوار باید رقمی بیشتر از این باشد.
اتاق بازرگانی اعلام کرده: بعضی از سیاسیون عنوان می کنند که مشکل کشور مشکل مدیریت است و کافی است تا مدیران قوی سر ِکار بیایند تا وضعیت بهبود یابد. این حرف باآنکه تا حدی درست است اما همه حقیقت نیست و گاه از آن منظورهای نادرستی در نظراست. کمتر کسی است که به پتانسیل های بالقوه اقتصاد ایران واقف نباشد. اما ساختار تصمیم گیری باید اصلاح گردد تا این پتانسیل ها قابل استفاده شوند. در دانش مدیریت بین مدیر سازمان و رهبر سازمان فرق گذاشته می شود و یکی از ساده ترین فرق ها این است که مدیر یک سازمان در قالب رویه ها و ساختارهای موجود عمل می کند؛ اما رهبر یک سازمان رویه ها و ساختارهای نامناسب را به رویه ها و ساختارهای مناسب تبدیل می کند و چارچوب فعالیت موجود را به یک چارچوب فعالیت بهتر تغییر می دهد. در وضع موجود بیشتر از آنکه به مدیران اقتصادی نیاز داشته باشیم به رهبران اقتصادی نیاز داریم که قاعده بازی اقتصاد در اقتصاد ایران را تغییر دهند.
رشد اقتصادی مثبت یا منفی، یکی دیگر از مسائل و چالش های اقتصاد ایران است بخصوص که میانگین رشد اقتصادی ایران در دهه ۹۰ به سمت صفر میل می کند و در کارنامه نیمی از سالهای این دهه، رشد اقتصادی منفی به ثبت رسیده است. از همین رو، یکی از شعارهای جذاب انتخاباتی احتمالاً وعده رشد اقتصادی مثبت برای سال ۱۴۰۰ خواهد بود. در واقع احتمالاً در انتخابات پیشرو دو دیدگاه متعارض مطرح شود. یک دیدگاه اعتقاد دارد که برای توسعه باید نگاه به توانمندی های درون داشت و با اتکا به توانمندی های داخلی میتوان وضع موجود را بهبود قابل توجهی داد. دیدگاه رقیبی هم وجود دارد که اعتقاد دارد تنها با بهبود روابط خارجی و جذب سرمایه گذاری خارجی میتوان گره توسعه نیافتگی را باز کرد. حقیقت امر آن است که هر دو دیدگاه نکات حق و درستی دارند اما همه حقیقت را در برندارند و درنتیجه کاملاً درست نیستند.
سرمایه گذاری خارجی برای اقتصاد ایران بسیار ضروری است؛ اما نباید تصور کرد که سرمایه گذاری خارجی به تنهایی مساله رشد پایین اقتصادی ایران را کم خواهد نمود. سرمایه گذاری خارجی در کنار سرمایه گذاری داخلی اگر به مقدار قابل توجه باشد خواهد توانست نیاز کشور به سرمایه گذاری برای تحقق رشد اقتصادی بالا را برآورده کند. اقتصاد ایران اقتصاد بزرگی است که سرمایه گذاری خارجی هیچ کشوری به تنهایی یا سرمایه گذاری خارجی چندین کشور روی هم نمی تواند نیاز ایران به سرمایه گذاری را برآورده کند.
دیدگاه دیگری که در جامعه ایران رواج دارد و احتمالاً در انتخابات بروز خواهد یافت دیدگاهی است که اعتقاد دارد مشکل اصلی توسعه نیافتگی ایران فساد در بین مدیران کشور است. بر طبق این دیدگاه اگر در حاکمیت مدیران پاک دست حضورداشته باشند اقتصاد ایران به سرعت به توسعه خواهد رسید و رفاه مردم تضمین خواهد شد. این دیدگاه هم باآنکه نکته درستی را نشانه گرفته است اما همه حقیقت نیست و حتی بخش بزرگی از حقیقت را هم در بر ندارد. نکته درست این تفکر آن است که فساد برای رشد و توسعه اقتصادی مضر است. این مورد در پژوهش های مختلف به تأیید رسیده است و معمولاً یکی از موانع حرکت به سمت توسعه فساد قلمداد می شود. اشکال این تفکر آن است که فساد نه تنها علت بلکه علت العلل و ریشه همه مشکل می داند درحالی که شاید فساد معلول توسعه نیافتگی باشد.




منبع:

1400/03/02
21:52:54
0.0 / پنج
883
تگهای خبر: ایران , بازرگانی , تجربه , تحریم
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۱ بعلاوه ۱
سیمان سیمان