گزارش سیمان
ساخت خط آهن شلمچه-بصره، گامی در راه جهش تولید
به گزارش سیمان در حالیكه مرزهای جاده ای ایران و عراق به علت انتشار كرونا مسدود و به ارتباط با اقلیم كردستان محدود شده، اهمیت تكمیل خط آهن شلمچه-بصره، بیشتر از پیش نمایان شده است.
به گزارش سیمان به نقل از مهر، در ایام اخیر هم وزیر راه و شهرسازی و هم مدیرعامل شركت راه آهن از ساخت و تولید نزدیك به ۸۰۰ دستگاه انواع واگن پارسال اطلاع داده و همینطور از افزایش ناوگان تولیدی بخش ریلی به ۲ هزار دستگاه تا آخر سال ۹۹ اطلاع داده اند.
كمك صنعت ریلی به جهش تولید، فقط افزایش ساخت واگن نیست
با این حال باآنكه ارتباط مستقیم بخش ریلی با جهش تولید، به ساخت ناوگان و زیرساخت منتهی شود، اما نباید از اهمیت افزایش تولید انواع كالا و صادرات غیر نفتی با استفاده از حمل و نقل ریلی غافل ماند؛ اتفاقی كه ارتباط غیر مستقیم جهش تولید با بخش حمل و نقل ریلی را نمایان می كند؛ خصوصاً كه در شرایط فعلی شیوع ویروس كرونا، بخش مهمی از ارتباطات ایران با كشورهای همسایه بعنوان اصلی ترین مصرف كنندگان تولیدات ایرانی، به حمل و نقل ریلی محدود شده و مرزهای جاده ای ما با ممنوعیت یا محدودیت شدید تردد كامیون ها روبه رو شده است.
كشور ما هم اكنون با ۷ كشور مرز مشترك زمینی دارد. طبق كارشناسی های صورت گرفته برقراری و استقامت روابط اقتصادی با این كشورها تأثیرات شگرفی در اقتصاد ایران خواهد داشت. علاوه بر این با نگاه منطقه ای در كل بیشتر از ۱۵ كشور می توانند در حوزه ی تمركز اقتصادی كشورمان قرار گیرند. ۱۵ كشوری كه ارزش بازار آنها به حدود ۱۲۰۰ میلیارد دلار رسیده و تنها دو درصد از این بازار پررونق در اختیار محصولات صادراتی كشورمان قرار دارد.
۳۲ كیلومتر خط آهنی كه ایران را به مدیترانه وصل می كند
در این میان، كشور عراق بعنوان یكی از بزرگترین مقاصد صادراتی ایران و مصرف كننده اصلی تولیدات ایرانی، مرز ریلی با كشورمان ندارد و سال هاست كه پروژه اتصال راه آهن شلمچه بصره و سپس از بصره با خط آهن به بندر لاذقیه سوریه، معطل ۳۲ كیلومتری است كه بارها كلنگ راه اندازی آن بر زمین خورده شده و حتی در قوانین بودجه سنواتی هم هزینه راه اندازی این خط آهن درج شده، اما خبری از تكمیل آن وجود ندارد.
این در حالی است كه میزان صادرات كالاهای غیر نفتی ایران به عراق سالانه بالغ بر ۶ میلیارد دلار است.
آخرین وضعیت ساخت و ساز خط آهن شلمچه-بصره
بر اساس آخرین گزارش های اعلامی از جانب مقامات ارشد وزارت راه و شهرسازی و شركت های راه آهن و ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل كشور، بنیاد مستضعفان مقرر است این پروژه را از محل منابع داخلی خود راه اندازی كند؛ ضمن اینكه ایران، هزینه راه اندازی این خط آهن در كشور عراق را هم خواهد پرداخت و در مقابل، هزینه آنرا به تدریج از محل «حق دسترسی به ریل»، مستهلك خواهد نمود.
از سوی دیگر، در نیمه دوم سال قبل كارشناسان بنیاد مستضعفان بارها از اراضی محل ساخت پروژه بازدید كرده اند؛ اما به قول مسؤلان شركت های راه آهن و ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل، عدم واگذاری زمین از جانب عراقی ها، یكی از اصلی ترین علل عدم آغاز این پروژه عنوان می شود.
كارشناس ریلی: حمل جاده ای سالانه ۱۲ میلیون تن كالا به عراق، عقلانی نیست
در همین راستا علی ضیایی كارشناس حمل و نقل ریلی در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره ضرورت راه اندازی خط آهن شلمچه-بصره با اشاره به صادرات سالانه ۶ میلیارد دلاری ایران به عراق تصریح كرد: با عنایت به ظرفیت های این كشور و روابط موجود فرهنگی و راهبردی میان ایران و عراق، این سطح از صادرات چندان هم مطلوب نمی باشد و كماكان رقبای مطرحی مانند تركیه و چین تهدیدی برای بازار كالاهای ایرانی در عراق محسوب می شوند.
مزایای بسیار بالای ساخت خط آهن شلمچه-بصره نسبت به صادرات جاده ای كالا
وی اضافه كرد: همچون مهم ترین پیش نیازهای لازم برای تحكیم جایگاه تجاری ایران در عراق بستر حمل و نقل و انتخاب روش حمل و نقل است. در دنیا برای حمل بارهای با چگالی و وزن بالا و مسافت طولانی از حمل و نقل ریلی استفاده می شود. به خصوص كه حمل و نقل ریلی برای بارهایی با خصوصیت های مذكور، تنها یك هفتم حمل و نقل جاده ای سوخت مصرف می كند و ایمنی آن ۲۴ برابر جاده است. ضمن اینكه نرخ حمل ریلی بار ارزان تر از حمل جاده ای و خسارات زیست محیطی آن هم به مراتب كمتر از حمل كالا با كامیون است.
كارشناس حمل و نقل ریلی افزود: مطالعات نشان می دهد در مسیرهایی كه سالانه بیشتر از ۴۰۰ هزار تن كالا از آن عبور می كند ترجیح جاده به ریل عقلانی نیست. این در شرایطی است كه الان سالانه ۱۲ میلیون تن كالا تنها از ایران به عراق حمل می شود.
مسیری كه می تواند دسترسی ریلی ایران به لاذقیه را هم تسهیل كند
وی درباره اتصال خط ریلی شلمچه-بصره به بندر لاذقیه سوریه هم اظهار داشت: در شرایط كنونی تنها حمل و نقل كالایی ما با سوریه، دریایی است كه این مسأله تا حدودی سبب متوقف ماندن تجارت كالا میان ایران و سوریه شده است؛ آن هم در شرایطی كه این كشور به علت فراغت از جنگ داعش، به شدت نیازمند بازسازی زیرساخت ها و راه اندازی انواع مستحدثات بزرگ و كوچك است كه صادرات اقلامی مانند انواع مصالح ساختمانی سنگین، نیازمند حمل منظم ریلی است.
ضیایی با اشاره به انتشار اخباری در خصوص واگذاری طولانی مدت اپراتوری بندر راهبردی لاذقیه سوریه به شركت های اپراتوری ایرانی، امضای تفاهم نامه ساخت ۳۰ هزار واحد مسكونی در دمشق توسط انبوه سازان ایرانی و همینطور واگذاری امتیاز استخراج بعضی از معادن پرارزش این كشور به شركت های ایرانی سرمایه گذار در بخش معدن كه همگی به علت داشتن بارهای سنگین، احتیاج به حمل و نقل ریلی دارند، بیان داشت: با این حساب در صورت هموار شدن بستر حمل و نقل ریلی میان ایران و سوریه، عملاً كشورمان به آب های مدیترانه متصل خواهد شد.
به گفته این كارشناس صنعت ریلی، این محور حمل ونقلی علاوه بر ایجاد پلی برای مبادله كالاهای صادراتی ایران به سوریه و محصولات معدنی از این كشور به ایران، بستری ترانزیتی جهت حمل كالاهای آسیا به اروپا هم خواهد بود.
راه آهن شلمچه-بصره می تواند وارد پروژه «یك كمربند یك راه» چینی ها شود
وی با اشاره به صادرات ۸۰ درصد كالاهای چینی به اروپا خاطرنشان كرد: هم اكنون این حجم بالای تجارت از بستر حمل و نقل دریایی است كه با عنایت به پروژه كشور چین برای ساخت یك راه یك كمربند، به نظر می آید این كشور به دنبال مسیر زمینی جایگزین جهت حمل این حجم از كالاست؛ در صورتیكه ایران بتواند زیرساخت های ریلی مورد نظر را تكمیل كند كه البته خط آهن چابهار-زاهدان، مهمترین زیرساخت مورد نظر بوده و بعد از آن نیز، خط آهن شلمچه-بصره قرار دارد، درآمد ترانزیتی سرشاری از این راه به كشور سرازیر می شود.
وی با تاكید بر اینكه هم اكنون درصد بسیار بالایی از زیرساخت ریلی اتصال كشورمان به عراق و سوریه در هر سه كشور موجود است، تصریح كرد: مهم ترین حلقه مفقوده این فرایند، راه اندازی ۳۲ كیلومتر خط آهن میان «شلمچه» در ایران و «بصره» در عراق است. قراردادی كه سال هاست مورد تفاهم مسؤلان دو كشور قرارگرفته، اما به دلایلی كه قابل قبول نیست، هنوز تحقق نیافته است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب